Makale

Çocuk Oyuncuların Psikolojik Sağlığı: Set Ortamlarında Koruma ve Destek Yöntemleri

Çocuk Oyuncuların Psikolojik Sağlığı: Set Ortamlarında Koruma ve Destek Yöntemleri

05.07.2025

Televizyon dizileri, reklam filmleri ve sinema projeleri, son yıllarda ülkemizde önemli bir sektör haline geldi. Yetenekli çocuk oyuncuların ekranlarda daha sık yer alması, aileler için heyecan verici bir süreç olabiliyor. Ancak bu süreç yalnızca sahnede olmakla sınırlı kalmıyor; çocukların duygusal, zihinsel ve bedensel gelişimleri açısından çok hassas bir dönem başlıyor.

Çocuk oyuncuların psikolojik sağlığı, sadece yasal düzenlemelerle değil, aynı zamanda bilinçli yetişkinlerin duyarlılığıyla korunabiliyor. Bu yazıda çocuk oyuncuların set ortamlarında ihtiyaç duyabileceği psikolojik destek, hakları ve ailelerin dikkat etmesi gereken noktaları ele alacağız.

Çocuk Oyuncu Olmak: Fırsatlar ve Riskler

Çocukların sanatsal etkinliklerde yer alması özgüven, sorumluluk duygusu ve sosyal becerileri güçlendirebilir. Birçok çocuk oyuncu için set deneyimi heyecan verici bir öğrenme alanıdır. Ancak uzun çalışma saatleri, yetişkin sorumlulukları ve kamera önünde olmanın getirdiği stres, gelişim dönemindeki çocuklar için risk faktörü oluşturur.

Sık karşılaşılan zorluklar şunlardır:

  • Duygusal yıpranma ve stres
  • Akademik başarının etkilenmesi
  • Sosyal izolasyon veya yaşıtlarından kopma
  • Özsaygıda dalgalanmalar
  • Ebeveyn ve çocuk arasında rol karmaşası
  • Aşırı beklenti ve baskı hissi

Bu riskler önlem alınmadığında, ilerleyen dönemlerde kaygı bozukluğu, depresyon ya da özgüven sorunlarına zemin hazırlayabilir.

Çocuk Oyuncuların Yasal Hakları Nelerdir?

Ülkemizde çocuk oyuncuların çalışma koşulları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen düzenlemelerle korunmaktadır. “Bu Sette Çocuk Var!” kampanyası, çocukların ekran önünde güvende olmaları için farkındalık yaratmayı hedefler.

Öne çıkan yasal düzenlemelerden bazıları:

  • 14 yaşından küçük çocuklar, okul eğitimini aksatmayacak şekilde yalnızca sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışabilir.
  • 3-4 yaş çocuklar, günde maksimum 2 saat çalıştırılabilir.
  • 5-9 yaş grubu, eğitim saatleri dışında ve günde 2 saati aşmayacak şekilde çalışabilir.
  • 10-15 yaş grubu, okul günlerinde en fazla 2 saat set ortamında bulunabilir.

Setlerde çocuğun yanında mutlaka bir yasal temsilci bulunmalı, dinlenme alanları ve uygun beslenme düzeni sağlanmalıdır.

Tüm bu düzenlemeler, çocukların gelişimini korumak ve haklarını güvence altına almak amacıyla oluşturulmuştur.

Set Ortamında Çocuğun Psikolojik Sağlığını Tehdit Eden Faktörler

Her ne kadar düzenlemeler bulunsa da set ortamları çoğu zaman yetişkin dünyasına ait beklentilerle doludur. Çocuk oyuncuların karşılaştığı başlıca psikolojik riskler şunlardır:

Performans Kaygısı: Başarısız olma korkusu, çekim tekrarları, yönetmen baskısı gibi nedenlerle çocukta kaygı gelişebilir.

Mükemmeliyetçilik: Sürekli övgü veya eleştiri almak, “hep başarılı olmalıyım” düşüncesini tetikleyebilir.

Duygusal Yüklenme: Senaryo gereği zorlayıcı sahnelerde (ağlama, ayrılık, korku) sık rol almak.

Sosyal İlişkilerde Aksama: Yaşıtlarıyla oyun oynayamamak, arkadaş çevresinden uzaklaşmak.

Yetişkin Rolleri Üstlenme: Çocuğun duygusal gelişimini tamamlamadan profesyonel beklentilerle yüz yüze gelmesi.

Bu faktörler, çocuk oyuncunun ruhsal dayanıklılığını zorlayabilir. Bu yüzden profesyonel psikolojik destek ve ebeveyn rehberliği kritik öneme sahiptir.

Ailelere Düşen Sorumluluklar

Çocuğunuzun set deneyimi sağlıklı bir süreç olabilmesi için ebeveyn olarak dikkat etmeniz gereken bazı temel noktalar vardır:

İstek ve Sınırları Gözetmek: Çocuğun isteği dışında proje kabul etmemek, onun sınırlarına saygı göstermek.

Duyguları Dinlemek: “Nasıl hissediyorsun?” sorusunu sık sormak ve duygularını küçümsememek.

Dengeli Gündem Kurmak: Set, okul ve serbest zaman dengesini sağlamak.

Gizliliği Korumak: Çocuğun özel alanına ve mahremiyetine saygı göstermek.

Profesyonel Destek Almak: Gerekirse psikolojik danışmanlık desteğine bavurmak.

Unutmayın, çocuk oyuncunun en büyük güvencesi sizin ilginiz, anlayışınız ve desteğinizdir.

ÇADEM Psikoloji olarak Neler Yapıyoruz?

Çocuk oyuncuların duygusal dayanıklılığını güçlendirmek ve set ortamındaki psikolojik riskleri azaltmak için özelleştirilmiş danışmanlık hizmetleri sunuyoruz. Hizmetlerimiz arasında:

  • Çocuk oyuncular için psikolojik değerlendirme
  • Duygusal farkındalık ve stres yönetimi çalışmaları
  • Ebeveyn rehberliği ve bilgilendirme oturumları
  • Çekim öncesi ve sonrası psikolojik destek
  • Uzun süreli projelerde periyodik takip seansları

Amacımız, çocukların ekran önünde kendilerini güvende hissetmelerini ve psikolojik sağlıklarını koruyarak büyümelerini desteklemek.

Çocuk Oyuncular İçin Psikolojik Destek Neden Önemli?

Erken dönemde profesyonel destek almak, pek çok olası sorunun önüne geçebilir. Çocuk oyuncular için psikolojik danışmanlık şu konularda fayda sağlar:

  • Performans kaygısının azaltılması
  • Duygularını ifade etme becerilerinin gelişmesi
  • Özsaygı ve özgüvenin desteklenmesi
  • Yoğun çalışma dönemlerinde denge kurma
  • Anne-baba ve çocuk iletişiminin güçlenmesi

Destek almak, sadece çocuğun değil, ailenin de daha bilinçli ve huzurlu bir süreç yaşamasına katkıda bulunur.

Sonuç: Çocuk Oyuncuların Yanında Olmak Hepimizin Sorumluluğu

Çocuk oyuncuların ekran önünde yer alması, sanatsal ve kişisel gelişim açısından değerli bir deneyimdir. Ancak bu süreç ancak doğru şartlar sağlandığında faydalı olur. Çocukların fiziksel ve ruhsal sağlığını korumak, onların gelecekteki yaşam kalitesini doğrudan etkiler.

Ebeveynler, yapımcılar ve profesyoneller olarak her birimizin sorumluluğu, çocukları sadece yetenekleriyle değil, duygu dünyalarıyla da önemsemek ve korumaktır.

Eğer çocuğunuzun set deneyimi sırasında psikolojik destek almak isterseniz, uzman ekibimizle iletişime geçebilir, bu süreci birlikte daha güvenli ve sağlıklı bir hale getirebiliriz.