BİPOLAR (İKİ UÇLU) BOZUKLUK

Bipolar bozukluk DSM-V’ de mani dönemi ve hem mani hem de depresyon belirtilerini kapsayan karışık dönem olarak tanımlanmaktadır. Bipolar bozukluğu olan kişiler aynı zamanda depresyon dönemi de yaşamaktadırlar.

Mani Nedir?

Mani, sinirlilik, aşırı hareketlilik, aşırı konuşma, fikir uçuşması, dikkatte dağılma, riskli planlar, zaman zaman amaçsız faaliyetlerle kendini gösteren aşırı coşku halidir. Nöbetler halinde depresyon geçiren bazı kişiler bazen aniden manik döneme girebilirler. Yalnızca mani geçirip depresyon göstermeyen kişilerin olduğuna dair klinik raporlar olsa da bu duruma çok nadir rastlanır.

Birkaç günden birkaç aya dek sürebilen manik dönemdeki kişi konuşmasıyla fark edilebilir. Konuşma uzun sürelidir, şakalar, kelime oyunları, kafiyeler ve çağrışımlar içermektedir. Manik dönemde düşünce uçuşması olduğundan dolayı konu bütünlüğü yoktur ve bu konuşmayı bölmek çok zordur. Manik dönemde kişi sürekli faaliyet halindedir ve bu faaliyetler herhangi bir amaca yönelik olmadığı gibi riskli davranışlar da içerebilmektedir. Mani genelde bir iki günde çabuk şekilde ortaya çıkar. Tedavi edilmeyen nöbetler birkaç günden birkaç aya kadar sürebilir.

Bipolar bozukluğun klinik belirtileri, maninin taşkın ya da sinirli duygu durumu, konuşkanlık ve aşırı hareketliliğe ek olarak depresyon dönemleridir. Bipolar bozukluk tanısı koyabilmek için belirtilerin işte ya da sosyal yaşamda ciddi aksamalara neden olacak ya da hastaneye yatırılacak kadar ağır olması gerekmektedir.

Bipolar bozukluğun mani döneminde iş yaşamı, sosyal yaşam ya da cinsel yaşam faaliyetlerinde artış görülür. Aşırı konuşkanlık ve düşünce uçuşması en temel belirtilerinden biridir. Mani döneminde kişi uykuya her zamankinden daha az gereksinim duyar. Kişi abartılı bir biçimde özel yetenek ve güçleri olduğuna inanabilir. Dikkat dağınıklığı da bu dönemde görülen belirtiler arasındadır. Bu kişilerde dikkat çeken bir diğer belirti ise hoşa giden (para harcama vb.) ya da risk içeren aktivitelerde abartılı artıştır.

Bipolar bozukluğun görülme sıklığı %1 olmakla birlikte bu oran bize depresyondan daha az görüldüğünü göstermektedir. Ortalama başlangıç yaşı yirmidir; kadın ve erkekte aynı oranda görülür.

Kaynak:

Davison, G. C. & Neale, J. M. (2004). Anormal Psikolojisi. (7. Baskı). (İ. Dağ, Çev. Ed.). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.