ÖFKE KONTROLÜ

Öfke, her insanın hissettiği temel duygulardan bir tanesidir. Kişi, engellenme, kendisine karşı bir tehdit algılama, haksızlığa uğrama, alay edilme, incinme, yoksun bırakılma, kendisini çaresiz hissetme ya da herhangi bir saldırıya maruz kalma gibi olumsuz bir yaşantı deneyimlediğinde gösterdiği doğal bir tepkidir. Öfke sağlıklı ifade edildiğinde oldukça işe yarayan ve olumlu yönleri olan bir duygudur. Öfke duygusu karşımızdakine önemsediğimiz şeyleri gösterir, başkalarına karşı olumsuz duyguların ifadesini kolaylaştırır, dışsal çatışma sonucu kişiyi incinilebilirliğe karşı savunur, hoşlanmadığımız süregelen davranışı ortadan kaldırır veya engellenir, öfke bir haklılık algısıdır. Öfke duygusu kişinin kendi varlığını koruması, tanıtması ve çevreye kabul ettirmesi için gereklidir. Çocukluk ve gençlik çağında öfkelenmek kişiliğin korunması saygınlık kazanması ve bu saygınlığın sürdürülmesi açısından geliştirici ve yapıcıdır. Sonuç olarak, öfke uygun ve yapıcı şekilde ifade edildiğinde sorunların çözümüne katkı sağlar.

Öfke sağlıklı ifade edildiğinde işe yarayan bir duygu olmasına rağmen, öfkeyi ifade ediş şekli yıkıcı olduğunda geri dönülemez sonuçların oluşmasına neden olabilmektedir. Bu yüzden yıkıcı öfkenin kontrolünün sağlanması önemlidir.

Öfke Kontrolünü Sağlamak İçin Öneriler

* Öncelikle kişinin öfkesinin varlığını kabul etmesi ve tanıması ön koşuldur. Daha sonra öfkenizin kaynağını ve tetikleyen durumları belirleyin.

* Öfkenizi kontrol edemeyeceğinizi fark ettiğiniz anda derin nefes alın, içinizden 10’a kadar sayın. Hala sakinleşemediyseniz kendinize zaman tanımak için eğer mümkünse olduğunuz ortamdan uzaklaşın. Kontrolünüzü sağladıktan sonra daha sakin bir şekilde problemi çözmenize yardımcı olacaktır.

* Öfkelendiğinizi hissettiğinizde bunu karşınızdaki kişiye bildirin ve sakinleşmek için ondan size zaman tanımasını isteyin.

* Karşınızdakini dinleyin. Söylenenleri yorumlamadan önce karşınızdakinin ne demek istediğini tam olarak anlamak yanlış anlaşılmaları ve buna bağlı oluşacak öfkeyi engelleyecektir.

* Yaşadığınız olaylara ve kişilere farklı bir bakış açısıyla bakmayı deneyin. Farklı bakış açıları sizi öfkelendiren olayları kişiselleştirmemeniz için yardımcı olacaktır.

* “Ben” dili kullanın. Yaşadığınız olayın sizi nasıl etkilediğini karşı tarafı suçlamadan duygularınızı ifade ederek anlatın. Örneğin, “Ben konuşurken başka bir şeye ilgilendiğinde beni önemsemediğini hissediyorum ve üzülüyorum” gibi bir ifade karşı tarafı suçlamadığı gibi sizin de daha iyi anlaşılmanıza yardımcı olacaktır.

* Nelerin değişmesini beklediğiniz konusunda karşı tarafa açık ve net olun.

Kaynaklar: 

Soykan, Ç.( 2011). Öfke ve Öfke Yönetimi. Kriz Dergisi 2: 19-27