BEDEN DİSMORFİK BOZUKLUĞU
Beden dismorfik bozukluğu, somatoform bozukluklarından biridir. Somatoform bozukluklarında psikolojik bozukluklar fiziksel biçim almışlardır. Fizyolojik açıklaması olmayan, istemli olarak kontrol edilemeyen somatoform bozukluğundaki fiziksel belirtilerin büyük olasılıkla kaygıya bağlı psikolojik nedenler sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir.
Beden dismorfik bozukluğu olan kişinin zihni, görünüşüyle ilgili imgelediği ya da abarttığı bir kusurla (örn. kırışıklık, yüzde kıllanma, burnun büyüklüğü ya da şiddeti vb.) aşırı düzeyde meşguldür. Bu kişiler, her gün ayna karşısında, kusurlarını inceleyerek saatlerce zaman harcayabilirler, kusurunun önemli olmadığına dair etraflarından onay beklerler. Bazı kişiler ise kusurlarından kaçınmak için evlerindeki aynaları kaldırabilirler, aşırı makyaj yapabilirler ve sosyal ortamlara girmekten kaçınabilirler. Beden dismorfik bozukluğa sahip kişiler sıklıkla plastik cerrahlara başvururlar. Ne yazık ki, plastik cerrahi, kişilerin endişelerini hafifletmede başarılı olmaz. Çünkü beden dismorfik bozukluğunda asıl problem kişinin bakış açısındadır.
Beden dismorfik bozukluk başlangıç yaşı 15-20 dir. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür.
Beden dismorfik bozuklukta sıklıkla şu belirtiler görülmektedir:
- Vücutlarında kusurlu gördüğü bölgeleri sürekli başka kişilerle kıyaslama,
- Vücutlarında kusurlu gördüğü bölgeleri aynada özel olarak uzun süreli inceleme,
- Olduğunu düşündüğü kusurlarıyla ilgili detaylı araştırma yapma,
- Kusurları gizlemek için aşırı makyaj yapma, şapka takma, abartılı giyim ya da resim çekmekten kaçınma,
- Cildini yolma,
- Etrafından kusur olmadığına dair onay arama,
- Estetik cerrahi girişimleri,
- Olduğunu düşündüğü kusurlarından dolayı başkalarının yanında tedirgin olma ya da sosyal ortamlardan kaçınma,
- Okulu ya da işi bırakma, eve kapanma.
Kaynak:
Davison, G. C. & Neale, J. M. (2004). Anormal Psikolojisi. (7. Baskı). (İ. Dağ, Çev. Ed.). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.